Malta (2); de Romeinse Weg

Eind september is het lekker weer op Malta. De door ons bezochte restaurants hebben een prima keuken en onze studio is goed. Ondanks deze positieve punten komt de ‘klik’ met het eiland niet tot stand; bezoeken aan Valletta en Gozo veranderen daar weinig aan. Geel overheerst in de bebouwde omgeving; echte kleuren springen er niet uit. Malta presenteert zich ‘ingetogen’, in mijn ogen. ‘Kneuterig’, typeert de jongedame het geheel. Druk, vol en tegelijkertijd heerst er de sfeer van een dorp, waar een grote rust van uitgaat. Misschien vergelijken we te veel met Mallorca en Tenerife waar we samen eerder waren.

Mijn enthousiasme groeit ik wanneer ik op een namiddag vanaf het hotel 150 m. omhoog loop om aan de ‘Roman Road’ te beginnen. Het is 17.00 uur en de grootste hitte is ‘van d’n dag’ als ik langs een geplaveid slingerend pad omhoog ga. Links van de stenen Romeinse weg loopt een brede droge sloot die 2.000 geleden al het regenwater naar beneden leidde. Nu is het al zes maanden kurkdroog; volgens schema moet de nattigheid in november beginnen te vallen.

Borden geven uitleg. De route zigzagt omhoog naar de heuvel waarop het oude Xemxija lag. Zo’n 6.000 jaar terug ‘begonnen’ in het Stenen Tijdperk. En wie zaten niet op Malta: Feniciërs, hun nazaten uit Carthago, Romeinen, Byzantijnen, Arabieren, Noormannen, Spanjaarden, Maltezer Ridders, Fransen, Engelsen. Om dan vanaf 1964 een eigen republiek te kunnen worden. Deze ‘Heritage Trail’, beschreven door een groep ‘Vrienden van Xemija’, getuigt van dit verleden.

De route leidt langs onder meer een menhir, twee Romeinse bijenkolonies, een pelgrimsweg, graven en grotwoningen uit elkaar opvolgende tijdperken, de resten van een Neolithische tempel, een 17^de-eeuwse boerderij, een Romeins badhuis en opmerkelijke uitgehakte neolithische ‘wegsporen’.

Na mijn eerste wandeling verhaal ik mijn tocht aan de balie van het hotel. Daar blijken ze het boekje te hebben waarvan ik las op een van de borden onderweg. Verdikke, heb ik toch wat dingen overgeslagen en daarom ga ik de volgende dag na een luie dag aan het zwembad terug. En de ochtend daarna nog een keer, mét de jongedame.

Van het geheel vind ik de Romeinse bijenkolonies het meest tot de verbeelding spreken. De bijenvolkeren konden terecht in muurnissen, waarachter ze in aardewerk potten hun raten bouwden. Volgens een theorie zou de naam Malta een verbastering zijn van de Romeinse naam Melita die verwijst naar ‘mela’: honing. Waarom ook niet.

Een van die honinggaarderijen is gevestigd in een voormalige Fenicische begraafplaats. Overigens blijken veel oude begraafplaatsen later hergebruikt te zijn. Bijvoorbeeld als grotwoning (tot ca. 1930). Op de stenen toegangspoort tot een daarvan heeft iemand eeuwen geleden de afbeelding van een galei gekrast. Een opmerkelijk spoor uit het rijke verleden van Malta.

De gemeente mag dat verleden best meer onder de aandacht brengen van de bezoekers aan dit deel van het eiland. Is de moeite meer dan waard.











De Heritage Trail op joetjoep: https://www.youtube.com/watch?v=Vv_bF2Y3n_0